Το πανεπιστήμιο της Αθήνας έχει συστήσει τα έξι τελευταία χρόνια ειδική Μονάδα Προσβασιμότητας, με στόχο να κάνει - με τη βοήθεια της τεχνολογίας και ειδικά εκπαιδευμένου προσωπικού - καθημερινή πράξη τη συνταγματική επιταγή για ελεύθερη πρόσβαση όλων των νέων στην παιδεία και τη γνώση. Εκατοντάδες Φοιτητές με Αναπηρία δέχονται καθημερινά εξατομικευμένη βοήθεια και μπορούν πλέον ευκολότερα να σπουδάσουν την επιστήμη που διάλεξαν.
http://www.youtube.com/watch?v=SsNxzcJdeJE&feature=player_embedded#!
Το Σύνταγμα της χώρας μας προβλέπει ελεύθερη πρόσβαση στην παιδεία και τη γνώση για όλους τους νέους και τις νέες (υποχρεωτικά, μάλιστα, ως την ολοκλήρωση εννεαετούς κύκλου βασικών σπουδών, δηλ. ως τα μισά της δευτεροβάθμιας), χωρίς να κάνει κανενός είδους διακρίσεις.
Τι συμβαίνει, όμως, αν κάποιοι από αυτούς έχουν ένα πρόβλημα αναπηρίας που τους εμποδίζει, πρόσκαιρα ή μόνιμα, να έχουν αυτή την πολυπόθητη πρόσβαση στη γνώση;
Είτε γιατί δεν βλέπουν, είτε γιατί δεν ακούνε, είτε - τέλος - γιατί αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα κινητικότητας που τους εμποδίζουν να μελετήσουν, να λειτουργήσουν στο περιβάλλον ενός πανεπιστημιακού εργαστηρίου, να φοιτήσουν κανονικά και ισότιμα, όπως οι άλλοι συμφοιτητές τους;
Και δεν μιλάμε για λίγες μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά για εκατοντάδες νέους και νέες, που πάλαιψαν με το πρόβλημά τους, το ξεπέρασαν, αξιώθηκαν να περάσουν μια-μια τις τάξεις του σχολείου, έφτασαν στο πανεπιστήμιο και διεκδικούν επί «ίσοις όροις» (πόσο συμβαίνει αυτό, θα το δούμε στη συνέχεια εξ ου και τα εισαγωγικά) την υλοποίηση των οραμάτων τους.
Στο «Αθήνησι» μονάχα, περισσότερα από 1000 άτομα ανήκουν στην κατηγορία των Φοιτητών με Αναπηρία (ΦμεΑ), σε σύνολο 50.000 προπτυχιακών φοιτητών, μέσα στα όρια του 2% που δίνουν και οι διεθνείς στατιστικές, όπως μας διαβεβαίωσαν.
Όμως, κακά τα ψέμματα, δεν είναι λίγες οι φορές που η σκληρή καθημερινότητα, με τα πρακτικά προβλήματα και εμπόδια τα οποία ορθώνει μπροστά σε τέτοιες περιπτώσεις, υποχρεώνει τους ενδιαφερόμενους σε ανώμαλη προσγείωση.
Λείπουν οι ειδικά προσαρμοσμένες για χρήση από ΦμεΑ ράμπες στις κτηριακές υποδομές, λείπουν τα κατάλληλα «εργαλεία» πρόσβασης στις φοιτητικές ανάγκες που περνάνε από γραμματείες και γραφεία καθηγητών, από τάξεις και συλλόγους, λείπουν τα βιβλία και τα συγγράμματα που θα έπρεπε να είναι σε γραφή Braille για τους τυφλούς ή «μεταφρασμένα» σε ακουστικά βιβλία για τους κωφούς, λείπει το ένα, λείπει το άλλο, λείπει ακόμα και η ανθρωπιά μερικές φορές, η χείρα βοηθείας που χωρίς αυτήν ο ΦμεΑ μένει ανήμπορος και ευάλωτος.
Το σημείο καμπής
Πολλά τα προβλήματα, αλλά βέβαια, δεν είναι όλα μαύρα... τα τελευταία χρόνια (προ κρίσης, για να είμαστε ειλικρινείς τώρα, με τις τελευταία μέτρα, κανείς δεν ξέρει «ποιόν θα πάρει η μπάλα») είχαμε κάποιες θετικές εξελίξεις στα ανώτερα και ανώτατα ιδρύματα, αλλού σε μεγαλύτερο, αλλού σε μικρότερο βαθμό: υπήρξε, επιτέλους, συνειδητοποίηση σε υψηλά κλιμάκια, μπήκαν οι αναγκαίες προδιαγραφές στα πανεπιστημιακά κτήρια, οι οποίες τουλάχιστον στα νεόδμητα τηρούνται απαρέγκλιτα, βιβλία και συγγράμματα προσαρμόζονται στις ανάγκες τους, τα περιθώρια αισιοδοξίας για την αντιμετώπιση των ΦμεΑ επί «ίσοις όροις» στο μέλλον ευττυχώς αυξάνουν.
Αν μετρούσαμε, πάντως, το ποσοστό διευκόλυνσης και προσβασιμότητας των ΦμεΑ ανά ίδρυμα, τα πρωτεία δύσκολα θα ξέφευγαν από το πανεπιστήμιο της Αθήνας, που ξεκίνησε από το 1996 να υποστηρίζει φοιτητές του με προβλήματα λόγω αναπηρίας (τυφλούς, αρχικά), ενώ τα έξι τελευταία χρόνια - από το Φεβρουάριο του 2006 - έχει συστήσει και εντάξει οργανικά στη δομή του μια απόλυτα εξειδικευμένη και σωστά στελεχωμένη Μονάδα Προσβασιμότητας ΦμεΑ, στην οποία απασχολούνται συνολικά 12 άτομα.
Στόχος και αποστολή της, όπως αναφέρεται στα σχετικά έγγραφα του ΕΚΠΑ, είναι «η επίτευξη στην πράξη της ισότιμης πρόσβασης στις ακαδημαϊκές σπουδές των φοιτητών με διαφορετικές ικανότητες και απαιτήσεις, μέσω της παροχής προσαρμογών στο περιβάλλον, Υποστηρικτικών Τεχνολογιών Πληροφορικής και Υπηρεσιών Πρόσβασης».
Συστηματική υποστήριξη...
Αυτό το καταφέρνει με τη συστηματική υποστήριξη όσων έχουν ανάγκη τις υπηρεσίες της (ατόμων με τύφλωση, κώφωση κα κινητική αναπηρία), τόσο σε συνολικό επίπεδο ΕΚΠΑ όσο και σε επίπεδο Σχολής, από την πρώτη κιόλας ημέρα που θα εγγραφούν στο πανεπιστήμιο.
Γιατί, όπως μας τόνισε ο υπεύθυνος της Μονάδας, καθηγητής Γιώργος Κουρουπέτρογλου, το πρώτο που πρέπει να κάνει ο νέος φοιτητής, είναι να δηλώσει το πρόβλημά του ώστε - μαζί με τα στελέχη της - να ψάξουν για τις καλύτερες δυνατές λύσεις σ' αυτό, που θα του επιτρέψουν να παρακολουθήσει κανονικά τα μαθήματα και τις παραδόσεις στις αίθουσες, τα αμφιθέατρα και τα εργαστήρια, να μελετήσει στις πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες ή στο σπίτι του, αλλά και να μετακινηθεί (σε περίπτωση κινητικών προβλημάτων) από και προς τη Σχολή με ειδικά αυτοκίνητα - το πανεπιστήμιο διαθέτει ήδη δυο, εφοδιασμένα με τον απαιτούμενο εξοπλισμό για τη φόρτωση και εκφόρτωση αμαξιδίων.
Σε επίπεδο Σχολής, πάλι, από τον Φεβρουάριο του 2011 έχει ενεργοποιηθεί ένας νέος, σημαντικός και ουσιαστικός θεσμός, αυτός του Συμβούλου Καθηγητή για ΦμεΑ: πρόκειται για μέλος του διδακτικού προσωπικού - συνδετικό κρίκο με τη Μονάδα Προσβασιμότητας - στο οποίο μπορούν να απευθύνονται οι ΦμεΑ και να τον συμβουλεύονται για ζητήματα σχετικά με τις σπουδές τους. Σε επίπεδο Σχολής ή τμήματος, υπάρχουν επίσης ειδικά εκπαιδευμένοι σύμβουλοι σπουδών για ΦμεΑ, όπως και υπάλληλοι στις Γραμματείες, ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των φοιτητών με κάποιας μορφής αναπηρία.
...με τη βοήθεια της τεχνολογίας
Από εκεί και μετά, αναλαμβάνουν καθήκοντα τα στελέχη της Μονάδας, τα οποία με τη βοήθεια της τεχνολογίας- θα προσπαθήσουν να δώσουν εξατομικευμένες λύσεις στα προβλήματα κάθε νέου ΦμεΑ, ανοίγοντας νέους ορίζοντες αλλά και επιστημονικά πεδία γι' αυτόν.
Γιατί, τίποτα δεν είναι αδύνατο, αν υπάρχει η πίστη και η θέληση, όπως απέδειξε με τα λόγια του - μιλώντας στο Pathfinder - αλλά κυρίως με τον αγώνα του στα 26 χρόνια της ζωής του, ο Στέλιος Κυμπουρόπουλος, που ξεπέρασε το εμπόδιο της τετραπληγίας του και κατόρθωσε να ολοκληρώσει μέσα σε πέντε χρόνια τις σπουδές του στο ΕΚΠΑ.
Πτυχιούχος Ιατρικής σήμερα και ειδικευόμενος ψυχίατρος, μας μίλησε για τη Μονάδα Προσβασιμότητας και τον σπουδαίο ρόλο της, αλλά και για την ψυχική θωράκιση που πρέπει να έχει ένας ΦμεΑ.
Η Μονάδα Προβασιμότητας του ΕΚΠΑ διαθέτει σήμερα
- Υπηρεσία καταγραφής των συγκεκριμένων αναγκών κάθε ΦμΕΑ
- Τμήμα προσβασιμότητας στο δομημένο χώρο του πανεπιστημίου
- Υπηρεσία μεταφοράς των ΦμεΑ από την κατοικία τους στις Σχολές και αντίστροφα.
- Υποστηρικτικές τεχνολογίες πληροφορικής.
- Δωρεάν λογισμικό για ΦμεΑ.
- Προσβάσιμα συγγράμματα.
- Προσβάσιμους σταθμούς εργασίας στις βιβλιοθήκες.
- Υπηρεσία διαμεταγωγής για την άμεση «ζωντανή» τηλεπικοινωνία των κωφών φοιτητών, μέσω διερμηνείας στην ελληνική νοηματική γλώσσα, με τους συμφοιτητές, καθηγητές και υπαλλήλους του πανεπιστημίου.
- Υπηρεσία εθελοντών συμφοιτητών υποστήριξης ΦμεΑ.
- Οδηγίες σχετικά με τους ενδεδειγμένους τρόπους εξέτασης των ΦμεΑ.
- Υπηρεσία ψυχολογικής συμβουλευτικής υποστήριξης για ΦμεΑ.
Για το θέμα μας μίλησαν ...
Καθ. Γιώργος Κουροπέτρογλου
Ο Γεώργιος Κουρουπέτρογλου είναι πτυχιούχος Φυσικός και κάτοχος Διδακτορικού Διπλώματος στις Τηλεπικοινωνίες και την Επεξεργασία Σήματος. Είναι καθηγητής στο Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ιδρυτής και επικεφαλής του Εργαστηρίου Φωνής & Προσβασιμότητας και της Μονάδας Προσβασιμότητας για Φοιτητές με Αναπηρία.
Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στην περιοχή των Φωνητικών Διεπαφών Χρήστη και της Προσβασιμότητας σε συστήματα Πληροφορικής, σαν μέρος του γενικότερου τομέα Αλληλεπίδρασης Ανθρώπου-Υπολογιστή, ειδικότερα δε σε Τεχνολογίες Πρόσβασης, Συστήματα Ομιλίας για Επικοινωνία Ανθρώπου-Μηχανής, Ευχρηστία, VoiceWeb, Voice Agents, Επεξεργασία Φωνής (ανάλυση και σύνθεση), Συστήματα και Βοηθήματα Διαπροσωπικής Επικοινωνίας, Πληροφοριακά Συστήματα / Υπηρεσίες & Υποστηρικτικές Τεχνολογίες για Άτομα με Αναπηρίες (ΑμεΑ) και Ηλικιωμένους, Διεπαφές Χρήστη Βασισμένες στις Χειρονομίες και Πληροφοριακά Συστήματα για Αλληλεπιδραστική Μάθηση και Μουσική Πληροφορική: Ανάλυση Τραγουδιστικής Φωνής, Εικονικά Μουσικά Όργανα, Σύνθεση και Ανάλυση Βυζαντινής Ψαλμωδίας.
Διετέλεσε επιστημονικός υπεύθυνος σε άνω των 35 χρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά και εθνικά έργα Έρευνας & Ανάπτυξης. Διετέλεσε, επίσης, κριτής, αξιολογητής ερευνητικών προγραμμάτων και εμπειρογνώμων σε Ευρωπαϊκή Ένωση, Ελλάδα, Αγγλία, Βέλγιο και Κύπρο. Είναι συγγραφέας 105 επιστημονικών εργασιών σε διεθνή περιοδικά και πρακτικά διεθνών συνεδρίων με κριτές. Διετέλεσε πρόεδρος σε 6 διεθνή επιστημονικά συνέδρια, ενώ σε άλλα 56 ήταν μέλος της επιστημονικής επιτροπής.
Υπήρξε μέλος της Ομάδας Εργασίας του Εθνικού Δικτύου GR-DeAN για την Προώθηση της Καθολικής Πρόσβασης στην Κοινωνία της Πληροφορίας, μέλος της τριμελούς Ομάδας Εργασίας του ΥΠΕΠΘ για την «Εισαγωγή των Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών στην εκπαίδευση Ατόμων με Αναπηρίες, σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης», μέλος της «Ομάδας Εργασίας για τη Διασκευή, Προσαρμογή, Εικονογράφηση και μεταγραφή στο σύστημα Braille των Διδακτικών Βιβλίων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για Τυφλούς και Μερικώς Βλέποντες Μαθητές», μέλος της Επιτροπής του Εθνικού Προγράμματος Τεχνολογιών Τηλεπληροφορικής για Άτομα με Ειδικές Ανάγκες της Γενικής Γραμματείας Έρευνας & Τεχνολογίας και μέλος της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων του Σχεδίου Εργασίας του Προγράμματος Εφαρμογών Τηλεματικής για Άτομα με Αναπηρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το 2002 μελέτησε, πρότεινε στο Υπουργείο Παιδείας και έθεσε σε εφαρμογή την πρώτη ειδικότητα Ινστιτούτου Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ, για αποφοίτους λυκείου με απώλεια όρασης.
Αλέξανδρος Πίνο
O Αλέξανδρος Πίνο είναι διπλωματούχος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός της Πολυτεχνικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (1990). Συνέχισε τις σπουδές του σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών λαμβάνοντας MSc σε Επικοινωνίες & Δίκτυα, το 2005.
Σήμερα, είναι υποψήφιος Διδάκτορας του ίδιου τμήματος και, στο πλαίσιο της διδακτορικής του διατριβής, ασχολείται με την Επαυξητική και Εναλλακτική Επικοινωνία μέσω Ηλεκτρονικού Υπολογιστή για Άτομα με Αναπηρία. Έχει συμμετάσχει σε πολλά χρηματοδοτούμενα ερευνητικά και αναπτυξιακά έργα, τόσο εθνικά, όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί 14 έτη και έχει δημοσιεύσει 10 επιστημονικές εργασίες σε διεθνή περιοδικά και πρακτικά διεθνών συνεδρίων. Είναι μέλος της ερευνητικής Ομάδας Φωνής & Προσβασιμότητας του ομώνυμου Εργαστηρίου στο Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Από το 2007 εργάζεται στη Μονάδα Προσβασιμότητας για Φοιτητές με Αναπηρία του ΕΚΠΑ, έχοντας την ευθύνη του Τμήματος Ηλεκτρονικής Προσβασιμότητας που προσφέρει τις εξής κύριες υπηρεσίες: Καταγραφή αναγκών και αξιολόγηση ικανοτήτων των φοιτητών με αναπηρία, πρόταση, εκπαίδευση και τεχνική υποστήριξη σε υποστηρικτικές τεχνολογίες Πληροφορικής, υπηρεσία διαμεταγωγής μέσω τηλε-διερμηνείας στην ελληνική νοηματική γλώσσα για φοιτητές με κώφωση, προσβάσιμο εκπαιδευτικό υλικό και πανεπιστημιακά συγγράμματα, οργάνωση της εθελοντικής υποστήριξης φοιτητών με αναπηρία, προσβάσιμους σταθμούς εργασίας στις βιβλιοθήκες του Πανεπιστημίου, κ.ά.
Παρασκευή Ρήγα
Η Παρασκευή Ρήγα είναι πτυχιούχος του τμήματος Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με μεταπτυχιακό τίτλο στα Προηγμένα Πληροφοριακά Συστήματα (ΕΚΠΑ).
Συμμετείχε στο ερευνητικό έργο «ΜΝΗΣΙΚΛΗΣ: Προηγμένες Καθολικές Υπηρεσίες Θέσης σε Εσωτερικούς Χώρους» και στην ανάπτυξη της προσβάσιμης ιστοθέσης prosvasi@uth.gr του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Είναι μέλος του ερευνητικού Εργαστηρίου Φωνής & Προσβασιμότητας και στέλεχος της Μονάδας Προσβασιμότητας για Φοιτητές με Αναπηρία του Πανεπιστημίου Αθηνών, έχοντας αναλάβει καθήκοντα στο Τμήμα Ηλεκτρονικής Προσβασιμότητας.
Στέλιος Κυμπουρόπουλος
Ο Στέλιος Κυμπουρόπουλος είναι αριστούχος απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Αθήνας και ειδικευόμενος ιατρός στον τομέα της Ψυχιατρικής. Γεννήθηκε το καλοκαίρι του 1985 σε κάποια περιοχή της Αθήνας.
Οι γονείς του, Παναγιώτης και Μιρέλλα, παρατηρούσαν πως η φυσιολογική παιδική του ανάπτυξη δεν πραγματοποιούνταν σωστά. Έτσι, σε ηλικία 14 μηνών σε νοσοκομείο του Λονδίνου διέγνωσαν πως πάσχει από τη νόσο της Νωτιαίας Μυϊκής Ατροφίας (Spinal Muscular Atrophy SMA) μια εξελικτική νόσο των νωτιαίων κινητικών νεύρων, που έχει σαν αποτέλεσμα την ατροφία των σκελετικών μυών. Από τότε και μέχρι σήμερα δεν περπάτησε ποτέ.
Από πολύ νωρίς ήταν χρήστης αναπηρικού αμαξιδίου, ενώ σταδιακά είχε μυϊκή απώλεια άνω και κάτω άκρων που τον έχει οδηγήσει σε μια κατάσταση τετραπληγίας και παντελούς αδυναμίας χρήσης των μελών του. Στόχος του είναι να μπορέσει να είναι αποδοτικός και αποτελεσματικός στους ασθενείς του ως ψυχίατρος.
Για όποιον θέλει να μάθει περισσότερα
- Η επίσημη ιστοσελίδα του Εργαστηρίου Φωνής & Προσβασιμότητας στο Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίο Αθηνών...
- ...και εκείνη της Μονάδας Προσβασιμότητας για Φοιτητές με Αναπηρία του ΕΚΠΑ.
- Η επίσημη ιστοσελίδα με δωρεάν εφαρμογές λογισμικού, οι οποίες απευθύνονται σε Άτομα με Αναπηρία...
- ...και μια εξ ίσου χρήσιμη ιστοσελίδα, με οδηγίες και εργαλεία προσβασιμότητας για ΑμεΑ
- Η ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Διαμεταγωγής για κωφούς φοιτητές και φοιτητές χωρίς ομιλία ή με σοβαρή δυσαρθρία.
- Η πρόσκληση, εκ μέρους της Μονάδας Προσβασιμότητας, για τη δημιουργία οργανωμένης υπηρεσίας εθελοντικής υποστήριξης Φοιτητών με Αναπηρία από συμφοιτητές τους, σε θέματα που αφορούν στις σπουδές τους.
- Τέλος, η επίσημη ιστοσελίδα της Διεθνούς Θερινής Συνάντησης σε θέματα Επικοινωνίας & Πληροφορικής (ICC: International Camp on Computers & Communication)
...το αφιέρωμα ολοκληρώνεται την Τετάρτη 7 Μαρτίου με το 2ο Μέρος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου